بذر گل زنبق

زنبق گیاهی از جنس Iris و تیره Iridaceae میباشد. این گونه که با نام لاتین graminea، به معنی پوشیده از چمن ، (اشاره به خوشه علف مانند برگ است) نیز شناخته میشود در اروپا ، خاور میانه و شمال آفریقا ، آسیا و سرتاسر آمریکای شمالی یافت میشود.

زنبق ها گیاهانی چند ساله اند و بیش از ۳۰۰ گونه در سراسر جهان به صورت گسترده پراکنده اند. گیاهان این تیره علفی، ریزوم دار و یا پیازدار را شامل می شود. ساقه بدون انشعاب یا دارای انشعابات کوتاه است. برگ‌ها غالباً شمشیری، درون یکدیگر و تا حدی از اواسط تا شده است. گل‌ آذین خوشه یا منفرد، گل ها دوجنسی، منظم، گاهی نامنظم، گل‌پوش ۶ عدد و به صورت آزاد یا پیوسته و گلبرگ مانند است.

گیاه زنبق، از خانواده زنبق ها و اکثر پیازهای از این جنس قد بلند بوده و برای کاشت در گلدان مناسب نیستند اما چند واریته اصلاح شده پا کوتاه در دست است. پیازهای آن باید در اوایل پاییز کاشته شوند. این پیازها در اواخر زمستان تا وسط بهار گلدهی دارند.

گیاه شناسی زنبق

زنبق به طور متوسط ​​۲۰ تا ۵۰ سانتی متر در ارتفاع رشد میکند. .دارای گل های معطر و رنگ متفاوت از بنفش تا آبی میباشند. شروع دوره گلدهی آنها از اوایل خرداد است.هر گل شامل ۳ پرچم، و ۳ برچهٔ پيوسته با تخمدان سه خانه است.

گلها ۲ جنسه، بزرگ و زيبا است ولي به دليل عمر کم زود پژمرده شده و مي افتد. تعداد گلبرگها ۶ عدد است و اغلب در قسمت پايه به پيوسته هستند. گلبرگهاي خارجي حالت برگشته، ولي گلبرگهاي داخلي معمولا ايستاده و در قسمت تحتاني باريک ميباشند.

اسانس ریشه زنبق را میتوان جزو گرانترین اسانس های طبیعی موجود در بازار برای صنعت عطر سازی در نظر گرفت، تنها رقیب اون شاید اسانس انواعی از چوب عود باشن، اسانس این ماده بالای 10 برابر رز و حدود 30 برابر اسانس بهار نارنج ارزش دارد. ریشه زنبق علاوه بر صنعت عطرسازی در داروسازی و در پخت و پز هم استفاده می شود. .گنتار به معنی رایحه و بو در پارسی کهن بوده است.

اسانس ریشه زنبق یک رایحه ای با شیرینی ملایم، گرم با زیر نت ملایم چوبی و یادآور گل بنفشه دارد. از این ماده بعنوان بیس نوت و فیکسیتیو در عطرها استفاده میشه.

از عطرای شاخصی که درش اسانس ریشه زنبق استفاده شده میشه نمونه های زیر را می توان نام برد 

Orris Ochre by Soivohle
American Beauty (Rose No. 1) by DSH Perfumes
Scent of Hope by DSH Perfumes
Iridum by DSH Perfumes
Orris Root D.S. & Durga
Les Exclusifs de Chanel 28 La Pausa

طبق معمول کشورهای حوضه دریای مدیترانه نظیر ایتالیا ، فرانسه و مراکش جزو تولید کننده های عمده این ماده هستند.

کاشت بذر گل زنبق گنتار

زمان کاشت بذر گل زنبق گنتار در پاییز بعد از شروع سرما می‌باشد. قبل از کاشت، بذرها را در یک ظرف آب بگذارید و اجازه دهید به مدت 3 تا 5 روز در آب بمانند. برای جلوگیری از بیماری‌های قارچی، هر روز آب را عوض کنید. بعد از گذشت 3 تا 5 روز، بذرها را به مدت 20 دقیقه روی حوله کاغذی قرار دهید تا خشک شوند. یک گلدان 15 سانتی‌متری را با ترکیبی از 3 قسمت کمپوست، 2 قسمت پیت ماس و یک قسمت پرلیت پر کنید. سپس بذرها را به عمق 1 سانتی‎متر در این ترکیب بکارید. گلدان را خارج از خانه در یک مکان سایه دار قرار دهید تا بذرها به صورت طبیعی دوره سرما را بگذرانند. بعد از کاشت بذر، به طور کامل آب دهید. هر زمان که 6 میلی‌متر از سطح کمپوست خشک شد، آن را مرطوب نمایید. از آبیاری بیش از حد اجتناب کنید، در شرایط خیس بذرها پوسیده می‎شوند. جوانه زنی معمولا دو تا سه ماه بعد از کاشت بذر انجام می‌شود ولی ممکن است بیشتر طول بکشد بنابراین نا امید نشوید. بعد از جوانه‌زنی، گلدان را به یک مکان آفتابی منتقل کنید. به طور منظم به گیاه آب دهید ولی بین هر بار آبیاری اجازه دهید یک سانتی‌متر از قسمت بالایی ترکیب کاشت، خشک شود. نهال گل زنبق گنتار را شش هفته بعد از رفع سرما، در بهار می‌توانید به زمین منتقل کنید. نهال‌ها را در یک مکان آفتابی و خاک دارای زهکشی خوب بکارید. فاصله بین نهال‌ها را 30 تا 60 سانتی‎متر در نظر بگیرید. بعد از کاشت نهال، یک کود کم نیتروژن به خاک اضافه کنید هر سال بهار بعد از مشاهده رشد جدید، یک کود کم نیتروژن مانند کود NPK 5-10-10 به خاک اضافه نمایید و کوددهی را در اوایل تابستان حدودا یک ماه بعد از گل‌دهی تکرار کنید.

راهنمای کاشت بذر گل زنبق زینتی

گل زنبق زینتی از طریق بذر و پیاز گل تکثیر می‌شود. در کشت بذری دانه را از پوسته بذر جدا کنید سپس دانه را بین دستان خود مالش دهید و به مدت 24 تا 48 ساعت در آب ولرم خیس کنید تا متورم شود. سپس بذرها را  در درون پلاستیک بگذارید، بذرها را به مدت 4 تا 6 هفته در دمای 20 درجه سانتی گراد قرار دهید. پس از 4 تا 6 هفته بذر را در دمای 4 درجه سانتی گراد قرار دهید. توجه داشته باشید که طی این مدت بذر نباید خشک شود. از یخ زدگی بذر نیز جلوگیری کنید. پس از انجام این مراحل بذر را در گلدان بکارید و گیاه را آبیاری کنید بذر جوانه می زند و گیاه شروع به رشد می‌کند.

به منظور کاشت زنبق در گلدان، ابتدا پیاز گیاه را از گلفروشی ها تهیه کنید.گلدان را باخاک مناسب پر کرده و پیازها را در نزدیکی سطح خاک بکارید، به نحوی که نوک پیاز کمی دیده شود.پیازها را در عمق ۷ الی ۱۰ سانتیمتری و به فاصله ۱۰ الی ۱۵ سانتیمتر از یکدیگر کشت کنید.

ارتفاع گل زنبق زینتی

ارتفاع این گیاه بین 20 تا 60 سانتیمتر می‌باشد.

فاصله کاشت بذر گل زنبق زینتی

فاصله کاشت بذر 20 تا 40 سانتیمتر می‌باشد.

عمق کاشت بذر گل زنبق زینتی

عمق کاشت بذر 0.5 تا 2 سانتیمتر است.

خاک مناسب رشد گل زنبق زینتی

برای رشد به خاکهای قلیایی، خنثی و سبک نیاز دارد. خاک باید از زهکشی مناسبی برخوردار باشد.

دمای مورد نیاز گل زنبق زینتی

دمای مناسب برای رشد این گیاه 13 تا 25 درجه سانتی می باشد.

زمان گلدهی گل زنبق زینتی

گلدهی این گیاه یک تا دو ماه پس از کاشت بذر می‌باشد. گلدهی این گیاه فصل بهار می‌باشد.

مقدار آبدهی گل زنبق زینتی

به آبیاری متوسطی نیاز دارد.

نور گل زنبق زینتی

به آفتاب کامل و نیمه سایه نیاز دارد.

زمان کاشت زنبق

بهترین زمان کاشت پیاز زنبق از اوایل پاییز است. در طول پاییز و زمستان فعل و انفعالات هورمونی و شیمایی‌ درونشان انجام میشود، ریشه‌ها گسترده میشوند و در نزدیکی بهار جوانه‌ها سبز شده و اواسط بهار به گل مینشینند. لذا زنبق‌های پیازی عرضه شده را میتوان تا نزدیکی اوایل بهار کشت کرد.

نور مورد نیاز زنبق

زنبقها به آفتاب کامل یا نیمه کامل نیاز دارند. اگر در گلدان کاشته شوند،بایدگلدان را پشت پنجره نورگیر یا در گلخانه قرار دهیم.

دمای مناسب رشد زنبق

زنبق کاملا به سرما مقاوم است.

برای تنظیم زمان گلدهی میتوان گلدانهای پیازهای زنبق را در طول زمستان در فضای آزاد و سرد قرار داد تا به گل نروند و نزدیکی عید به محل گرم و پرنور منتقل کرد تا گل بدهند.

خاک مناسب برای رشد زنبق

ترکیبی از خاکسبک باغچه + مقداری شن و ماسه + مواد آلی زیاد (کومپوست‌هایی مانند ورمی‌کومپوست یا کود حیوانی کاملا پوسیده یا برگ درختان جنگلی پوسیده) که دارای رطوبت کافی باشد. همچنین به این ترکیب میتوان مقداری کوکوپیت و پیت ماس اضافه کرد.

عمق کاشت پیاز زنبق

زنبقهای پیازی

کاشت در باغچه

عمق کاشت دو تا سه برابر ارتفاع پیاز باشد. (حدود ۱۰ تا ۱۵ سانتی متر)

کاشت در گلدان

نوک پیاز یک سانتیمتر زیر خاک باشد.

زنبق‌های ریزوم دار

معمولا ریزوم را زیر سطح خاک و در نزدیکی سطح میکارند.

فاصله بین پیازهای زنبق

فاصله مناسب پیازها از یکدیگر ۱۰ تا ۱۵ سانتیمتر است.

آبیاری پیاز زنبق

آبیاری باید بعد از خشک شدن سطح گلدان انجام شود، آبیاری خیلی زیاد مضر است و آبیاری کم نیز خوب نیست.

زمان گلدهی زنبق

اواسط بهار تا اوایل تابستان.

خواص دارویی زنبق 

امروزه برای سم زدایی بدن و افزایش ادرار مورد استفاده قرار می گیرد.ضماد تهیه شده از آن با ریشه آسیاب شده زنبق و آب برای درمان ناراحتی های پوستی، زخم و دردهای روماتیسم به کار برده می شود.ضماد گرم برگ های تازه زنبق نیز برای رفع تومور و خستگی موثر است.

چای زنبق با تحریک کبد در درمان هپاتیت و یرقان مفید است. با عوارض پوستی مانند آکنه مبارزه می کند.سوءهاضمه را برطرف می کند.به درمان بیماری روماتیسم کمک می کند.در کاهش وزن موثر است.

گل های زنبق 

هر زمستان یا بهار گل های زنبق را با دقت چیده و به عزیزانتان هدیه دهید و آن ها را خوشحال کنید ولی مواظب باشید که غنچه های آن خراب نشود. بعد از برداشت گل داخل آب گذاشته شود تا پس از چند روز غنچه های آن شکفته شوند.

کوددهی زنبق 

برای کوددهی گل زنبق، تغذیه گیاه را بادیدن اولین غنچه های گل بر روی گیاه شروع کنید و کوددهی را دو هفته یکبار تا هنگامی که برگهای گیاه زرد و خشک شود، ادامه دهید. برای تهیه کود میتوانید از کودهای محلول مخصوص گلدهی مانند npk15-5-30 استفاده کنید.

لطفا در زیر همین پست از تجربه خرید و کاشت خود مارا مطلع نمایید . سپاسگزاریم